De lijst van mensen die kampen met psychische problemen in de entertainmentindustrie, met name op muzikaal gebied, lijkt eindeloos. Echter is dit niet alleen gelinkt aan ’s werelds grootste popsterren, zoals Linkin Park’s frontman Chester Bennington. Ook onze geliefde hard dance scene kampt met diezelfde uitputtende problemen, hoewel dit niet altijd zo lijkt… Tijdens het Hard Dance Event van dit jaar werd er een panel gewijd aan dit serieuze onderwerp en enkele van de beroemdste hardstyle-artiesten spraken hierover: The Harder State Of Mind.
We hebben het hier natuurlijk over een scene waar het altijd en overal om feesten draait. Een festival lijkt een nooit te stoppen, energieke en altijd gelukkige plek. Een veilige plek waar problemen of moeilijkheden niet bestaan. Bezoekers, organisatoren van evenementen en artiesten bevestigen dit idee van een zorgeloos paradijs. Hoewel dit niet voor iedereen het geval is, kan deze industrie voor sommigen van hen aanleiding geven tot ernstige psychische problemen.
Sinds het overlijden van Avicii vorig jaar, werd het onderwerp serieus onder de aandacht gebracht. Onlangs sprak Armin van Buuren er nog over op de nationale televisie en beginnen steeds meer hard dance artiesten zich te uiten. Onder begeleiding van MC Tellem spraken Headhunterz, Atmozfears, MC Villain, Rudy Peters (artiest manager) en Esther van der Poel (mental coach) op het panel Harder State Of Mind tijdens het Hard Dance Event van dit jaar. Tijdens deze discussie kregen luisteraars een goed beeld van hoe geestelijke gezondheidsproblemen zich voordoen in de muziekindustrie.
Headhunterz: “It’s the voice in your head that always keeps you going”
De meest genoemde oorzaken zijn druk en stress. Druk om de fans gelukkig te maken en om promoters te plezieren die verwachten dat DJ’s met bezoekers uit hun dak gaan, terwijl ze alleen geboekt worden om op te treden. Ook managers, of soms zelfs goede vrienden die de artiesten alsmaar blijven pushen kunnen veel stress veroorzaken, evenals de zelfdruk om het verlangen naar roem te bevredigen.
Er ontstaat stress om zoveel mogelijk muziek uit te brengen, om innovatief te zijn en om altijd kwaliteit te blijven leveren. Headhunterz beschrijft dit dan ook als “de stem in je hoofd die je altijd aan de gang houdt.” Gezien het feit dat artiesten ook onder financiële druk staat, is het begrijpelijk dat ze niet zomaar kunnen vertragen, hoewel de druk hen misschien toch te veel is. De deelnemers van het panel zijn het er dan ook over eens dat het “heel moeilijk is om nee te zeggen tegen geweldige boekingen of optredens die veel geld op leveren.”
Het wordt voor DJ’s steeds belangrijker om zoveel mogelijk betrokken te zijn bij de scene en hun fans. Dankzij nieuwe technologieën en social media is een producer niet alleen een muzikant meer, maar ook een artiest die 24/7 zijn eigen merk vertegenwoordigt. Sociale netwerken bieden DJ’s de geweldige mogelijkheid om hun merk en muziek te verspreiden, maar hebben zeker ook nadelen. Als je niet zo actief bent als volgers het misschien willen, denken ze snel dat je buiten beeld bent. Aanwezig zijn, je leven delen en laten zien waar je aan werkt, is nu simpelweg part of the game geworden.
Coone deelde onlangs zijn gedachten op Instagram en vertelde over de worsteling om het perfecte beeld te moeten zijn: “With the high expectations set on you and the expectations social media has come to portray, you almost have to live in a bubble of perfectionism. As an artist you need to be on top of your game every single moment. Add a busy personal life, and it almost feels as though it all becomes too much.” Zien hoeveel content andere artiesten dagelijks produceren, kan het gevoel geven ook altijd op social media aanwezig te moeten zijn. Atmozfears onthulde dan ook in de discussie dat hij om die reden enkele van zijn collega’s niet meer volgt.
“Playing in front of thousands of people and then coming alone in an anonymous hotel room does something with you”
Bovendien hebben drukke artiesten vaak een meedogenloos tourschema. Nachtoptredens, lange reisuren, tijdzone-veranderingen en jetlags leiden tot onregelmatig slapen. Headhunterz stelt dat dit niet alleen het geval is in het weekend, maar de meeste dagen van zijn huidige leven: “Er zijn nog maar weinig ‘normale’ dagen.” Dit DJ-leven kent simpelweg geen regelmaat en het is moeilijk om je balans te vinden. Echter is niet alleen het leven onstabiel: een groot tekort aan slaap kan leiden tot een chemische onbalans in het lichaam, wat een solide basis is om geestelijke gezondheidsproblemen te ontwikkelen.
Daar komt nog eens bij dat DJ’s met deze levensstijl vaak geen écht thuis hebben: “Playing in front of thousands of people and then coming alone in an anonymous hotel room does something with you”, vertelt mental coach Esther van der Poel. Hoewel ze bewondert worden door duizenden mensen, is eenzaamheid een groot probleem voor veel artiesten.
“Archiving your dream job is not the key to happiness”
De artiesten in de discussie gingen niet diep in op hun gevoelens en noemden verder geen details over hun persoonlijke problemen, maar het werd duidelijk dat het zijn van een beroemde producer, je niet immuun maakt voor verdriet en ziektebeelden als depressie of een burn-out. Headhunterz gaf dan ook aan dat het zijn van een artiest je soms juist een slechter gevoel kan geven: “You feel guilty, because you have everything people wish for, but you still feel like this and don’t enjoy it. Archiving your dream job is not the key to happiness.”
Omdat DJ’s op festivals en in nachtclubs werken, een omgeving waar mensen aan hun dagelijkse leven kunnen ontsnappen, worden ze vaak omringd door alcohol en andere drugs. Echter is dit, in tegenstelling tot de meeste bezoekers, hun dagelijkse leven en kan misbruik van deze middelen tot ernstige gezondheidsproblemen leiden. Ook de eerder genoemde eenzaamheid kan ertoe leiden dat artiesten zich tot drugs gaan wenden om dit “korte termijn geluk” te voelen.
Caine, de laatste tijd nog beter bekend als Greazy Pussy Fuckerz (GPF), publiceerde een voor zijn doen ongewoon, serieus bericht op Facebook over een donkere, depressieve fase in zijn leven. Hoewel zijn depressie werd veroorzaakt door persoonlijke tragedies, is het gekoppeld aan zijn leven als artiest. Nadat zijn moeder stierf, wilde hij alles vergeten door middel van alcohol en drugs: “For about 3 days straight I was completely away with it, popping pills like they were skittles, I didn’t go home and just continued the session to the state of what I’m pretty sure was a near fatal overdose.”
Gedurende deze tijd had Caine geen gestructureerde dag, een vangnet om hem op het juiste spoor te houden: “I was struggling to pay the rent, being a full time DJ you rely on playing gigs as your main income but for about a year I pretty much produced nothing because I had 0 motivation or inspiration and other troubles were going on with that to add to the big sad and make me feel even worse about things. I just felt weak and completely worthless.” Gelukkig kwam hij er weer bovenop, werd op het juiste moment wakker en vond een manier om deze periode van zijn leven te overwinnen.
“There’s no universal solution for mental health problems”
Waarschijnlijk is dit alles niks nieuws en is het iets waar artiesten altijd al tegen gevochten hebben. Euforische hardstyle DJ Cyber kondigde een jaar geleden aan zijn carrière te beëindigen en vatte de worstelling vrij goed samen in een Instagram-bericht: “I’ve spent the last few years traveling the world, performing, partying, making music. But I got lost on its way. I forgot about what matters to me. I fully acknowledge and I am eternally grateful that I was living a “dream life.” However, at the same time – the lifestyle is fraught with mental health pitfalls. Extreme sleep deprivation, difficulty maintaining relationships, increased social media pressures, over-saturation of the market, long periods of isolation, and constant career instability.”
De stekker eruit trekken en je carrière beëindigen is de laatste mogelijkheid wanneer het eigenlijk al te laat is. Maar dit is niet de oplossing voor de structurele problemen die de DJ-lifestyle met zich meebrengt. Hoe moeilijk het is om de problemen aan te pakken en oplossingen te vinden, werd ook duidelijk tijdens het HDE-panel. Mental coach Esther van der Poel maakte duidelijk dat er geen duidelijke oplossing is voor psychische problemen en dat iedereen er voor zichzelf moet achter komen wat het beste helpt.
Artiesten manager Rudy Peters benadrukte hoe belangrijk regelmatig slapen, fysieke inspanning en gezond eten is. Atmozfears gaf zelfs aan dat hij een stap terug heeft gedaan in zijn carrière om aan zijn evenwicht in het leven te werken. Dit is iets waar alle deelnemers het over eens waren: een manier vinden om grenzen in hun leven te stellen en zich er ook daadwerkelijk aan te houden, is noodzakelijk om een goede balans in je leven te krijgen. Duidelijk maken aan boekingsagenten en managers wat uitvoerbaar is en wanneer het té veel wordt. Leren nee te zeggen tegen situaties die stress veroorzaken.
Toen vanuit het publiek gevraagd werd aan Headhunterz of het misschien zou helpen om iemand te hebben die hem door de dag heen leidt en grenzen voor hem bepaalt, was hij het er zelf mee eens dat dit zeker iets is dat kan helpen. Maar het belangrijkste, wat eenvoudig klinkt maar in de werkelijkheid zeker niet is: praten over hoe je je écht voelt. Je ware emoties niet tonen, ligt in de aard van depressie, maar dit maakt het vaak alleen maar erger.
“I feel shit!” – Jezelf openstellen is vaak de eerste stap naar verbetering
De hardstyle artiesten noemen schaamte als één van de redenen waarom jezelf openstellen zo moeilijk is. In een scene waar het alleen om feest draait, waar nauwelijks emotionele teksten gebruikt worden en het met name over geluk gaat, is het begrijpelijk dat het moeilijk is om jezelf kwetsbaar op te stellen. Omdat niemand over verdriet spreekt, denken anderen dat ze de enige zijn met deze gevoelens en op deze manier kan schaamte en depressie dus ontwikkelt worden. Maar gelukkig lijkt dit langzamerhand te veranderen. In een interview met de DJ Mag verteld Coone dan ook het volgende: “Before, when we met us at performances, everything was nice, everything awesome, everyone happy, everyone satisfied. But of course this was never the truth. Today we can also say: I feel shit. I miss my family. Right now somehow everything is too much.”
Praatsessies, lieve berichten op social media en nieuwsartikelen, verhogen het bewustzijn en hopelijk maken ze het gemakkelijker om met geestelijke gezondheidsproblemen om te gaan, ongeacht of het om een beroemde artiest, een fan of iemand anders gaat. Nog zinvoller is om er open over te praten: met vrienden, je manager, familie of een professional. Coone sprak dan ook motiverende woorden aan het einde van zijn emotionele Instagram-post: “You either pull yourself together, reach your goals, be the best person you can or you’ll forever be drowning in a struggle you’ll never win.” Ook Caine adviseert om altijd de zegeningen in het leven te tellen: “There is plenty of happiness to go around.”
Als je ooit worstelt met geestelijke gezondheid en als je ooit het gevoel hebt dat je iemand nodig hebt om mee te praten, neem dan contact op met een persoon die je vertrouwt of praat met een mental coach. Zoals je zojuist gelezen hebt, ben je namelijk niet alleen en vanaf het moment dat je erover begint te praten, wordt het gemakkelijker.
Omslagfoto via Instagram-pagina Wanyama-photo
Vertaald uit het Engels door Tim Bekkering
